Muhibbi / Hayatı
MUHİBBİ / Kanuni
Sultan Süleyman. 1. Kasım 1494'te Trabzon'da dünyaya geldi, 7 Eylül 1566'da
yaşamını yitirdi. Babası Yavuz Sultan Selim, annesi Hafsa Sultan. Osmanlı
padişahlarının onuncusu. Çocukluğu babasının sancakbeyi olarak bulunduğu
Trabzon'da geçti. Dedesi Saltan 2. Bayezid tarafından 1509'da Kefe
sancakbeyliğine gönderilinceye kadar iyi bir öğrenim ve eğitim gördü. Babası
Yavuz Sultan Selim 1512'de tahta çıktıktan sonra Anadolu'da kardeşleri Korkud
Çelebi ve Şehzade Ahmet'e karşı mücadele ederken, Kanunu İstanbul'da kalarak
saltanat naipliği yaptı. Ardından Manisa Sancakbeyliği'ne atandı.
Yavuz Sultan Selim'in 1514 İran ve 1516 Mısır
seferleri sırasında Rumeli'nin muhafazası ile görevlendirildi, Edirne'de kaldı.
Yavuz Sultan Selim'in ölümünden sonra 30 Eylül 1520'de 26 yaşında iken Osmanlı
tahtına çıktı. Belgrad'ın fethi (1521) ile Orta Avrupa'nın, Rodos'un fethiyle
de (1522) Akdeniz hakimiyetinin kapılarını açtı. 1526'da Mohaç Meydan
Muharebesi'ni kazandı. Aynı yıl 20 Eylül'de Macaristan'ın başşehri Budin'e
girdi. 1529'da Viyana'yı kuşattı, kent ele geçirilemedi. 1532'de çıktığı
Almanya seferinde Gratz, Marburg, Gunss gibi Alman kentleri aldı. 1534'te
yönünü Doğu'ya çevirdi. Bağdat ve Basra'yı, 1535'te Tebriz'i fethetti.
1537'deki İtalya seferinde Otranto'ya kadar ilerledi. Barbaros Hayrettin
Paşa'nın gücüyle Akdeniz'i nerdeyse bir iç denize çevirdi. Haçlı donanmasını 27
Eylül 1538'de Preveze'de ağır bir yenilgiye uğrattı. Süveyş'te kurduğu donanma
ile de Kızıldeniz'i ve Arabistan sahillerini kontolüne aldı. 1543'te Estergon,
Nis ve İstolni-Belgrad, 1551'de Trablusgarb'u zaptetti. 1553'te Nahcıvan
seferlerine çıktı.
1566'da Zigetvar kalesinin zaptı sırasında 72
yaşında vefat etti, Süleymaniye'deki türbesine defnedildi.
Avrupalıların "Muhteşem" dedikleri
Kanuni Sultan Süleyman, askeri başarılarının yanısıra sanata da büyük önem
verdi. Döneminde büyük devlet adamlarının yanısıra büyük şairler de yetişti.
Sadrazam İbrahim Paşa, Lütfi Paşa, Sokullu Mehmet Paşa, Şeyhülislam Kemal
Paşazade, Ebüssuud Efendi, şairler Baki, Fuzuli, Taşlıcalı Yahya, Lamiî Çelebi,
Şehî Bey, Latifî, Âşık Çelebi, sanatkar Mimar Sinan, kaptan-ı derya Barbaros
Hayrettin Paşa gibi.
Kanuni unvanını, kendisinden önceki padişahlar
döneminde çıkarılmış dağınık ve düzensiz haldeki tüm kanunları Kanunname-i Al-i
Osman adıyla derletip toplatması nedeniyle aldı.
Büyük bir şair olan ve şiirlerinde "Muhibbî"
mahlasını kullanan Kanuni'nin "Divan-ı Muhibbî" adında bir de divanı
var. Divanı ilk olarak 1891'de basıldı, ikinci basımı 1980'de yapıldı. İkinci
basımı Vahit Çabuk hazırladı. Kanuni'nin yaşamı ve savaşları ise
"Süleymanname" adıyla birçok esere konu oldu.
Şiirin
Ustaları ve Halk Ozanları sayfaları için kaynaklar: Turkedebiyat.net - Antoloji.com - Turkceciler.com - wikipedia.org - ansiklopedikbilgi.com
Yorumlar
İçerik yoruma kapalıdır.
|