|
Nurullah Ataç / Eserleri
21.08.1898- 17.05.1957
21 Ağustos 1898’de, İstanbul’da doğdu. Hammer tarihini dilimize çeviren Ata
Beyin oğludur. Asıl adı Nurullah Ata’dır. Yazılarında kendinden, yaradılışından
söz eder; ama soyuna sopuna ilişkin pek bilgi vermez. Karala Defteri’nde
ailesinin bir yanının Karadenizli, bir yanının Maraşlı olduğunu yazar. Savaş
yıllarında radyoda uzun süre "Evin Saati" adlı programı hazırlayan
Dr. Galip Ataç kardeşlerinden biridir. Bir kardeşi de Çanakkale Savaşında şehit
olmuştur. Ataç, ilkokulu (iptidai) 1909’da bitirmiş, aynı yıl annesini
yitirmiştir. On bir yaşında annesini yitirdiğini de Günce’sinden öğreniriz.
Daha sonra dört yıl Mekteb-i Sultanide (Galatasaray Lisesi) okumuş, okulda
Burhan Asaf (Belge) ve Vedat Nedim (Tör) gibi sonradan yazar olacak arkadaşlar
edinmiştir.
Birinci Dünya Savaşının başlamasından az önce eğitimini tamamlamak üzere,
babasının isteğiyle Cenevre'ye gitmiş, burada kaldığı süre içinde Fransızcasını
ilerleten Ataç, bu arada tiyatroya merak sarmış, arkadaşlarının sahnelediği
Hamlet'te "balıkçı" rolünü oynamıştır. Tiyatro sevgisi onun yazarlığa
tiyatro eleştirisi ile başlamasının başlıca nedenidir.
Yunan, Latin, Fransız, Rus klasik ve çağdaş yazarlarından elliye yakın çevirisi
çıkmış olan Ataç’ ın deneme ve eleştirileri (ancak 1940’ dan sonra yazdıklarının
bir kısmı) şu kitaplarda toplandı:
Günlerin Getirdiği (1946),
Karalama Defteri (1952),
Sözden Söze (1952),
Ararken (1954),
Diyelim (1954),
Söz Arasında (1957),
Okuruma Mektuplar (1958),
Günce (1960),
Prospero ile Caliban (1961).
Ataç’ın bütün eserleri, Varlık Yayınları arasında topluca yayımlandı, bu dizide
yedi kitabını derleyen beş cilt çıktı (1967-1971). Türk Dil Kurumu da 1972’ de Günce’lerinin iki
cildini yayımladı: İlk ciltte 1953-55, ikinci ciltte 1956-57 yıllarında yazdığı
günceler derlendi. Bütün eserleri yeniden Yapı Kredi Yayınları’ nda basılıyor.
HAKKINDA YAZILANLAR
Yazarı çeşitli yönlerden inceleyen, dil üzerine söyleşilerini derleyen, ayrıca
Nurullah Ataç bibliyografyası veren bir monograf, Ataç (1962), TDK tarafından
yayımlandı, gene Türk Dil Kurumu, 1963’
te Ataç’ ın Sözcükleri, 1964’
te yazarın söyleşilerini toplayan Söyleşiler, 1980’ de dergilerde adlarında
daha üç kitap çıkardı. Metin And’ ın Ataç Tiyatro’ da (1963) adlı eseri, yazarı
tiyatro eleştirmenliği yönünden inceler. Bu konuda diğer iki eser, Asım
Bezirci’ nin yazarın eleştiri anlayışını inceleyen, eleştiri üzerine yazılarını
derleyen Nurullah Ataç (1968) kitabıyla, Mehmet Salihlioğlu’ nun Ataç’ la Gelen (1968) adlı
incelemesidir. Yazarın kızı Meral Tolluoğlu babasıyla ilgili anılarını Babam
Nurullah Ataç (1980) adlı kitapta topladı. Nurullah Ataç’ın ölümünden sonra
kızı, babasının yazılarının geliriyle karşılanmak; her yıl Mayıs ayı içinde,
bir önceki yılın en iyi eleştiri ve deneme yazılarına verilmek üzere, 500 lira
tutarında, bir Ataç Armağanı kurdu (1958). Bu armağan, 1959’ da Mehmet Fuat’a, 1960’ da Sabahattin Eyüboğlu’
na verildi, ondan sonra kaldırıldı.
Yorumlar
İçerik yoruma kapalıdır.
|
|