|
|
Mehmet Akif Ersoy / Eserleri
Edebî Hayatı
Mehmet Âkif, şiir yazmaya Baytar Mektebi'nde öğrenci
olduğu yıllarda başladı. Yayımlanan ilk şiiri Kur'an'a Hitap başlığını taşır.
1908'den itibaren aruz ölçüsü kullanarak manzum hikâyeler yazdı. Hikâyelerinde
halkın dert ve sıkıntılarını anlattı. Balkan Savaşı yıllarından itibaren
destansı şiirler yazmaya başladı. İlk büyük destanı, “Çanakkale Şehitleri'ne“
başlıklı şiiridir. İkinci büyük destanı ise Bursa'nın işgali üzerine yazdığı
“Bülbül“ adlı şiiridir. Üçüncü olarak da İstiklâl Marşı'nı yazarak İstiklâl
Savaşı'nı anlatmıştır. "Sanat sanat içindir" görüşüne karşı çıkan
Mehmet Âkif, dinî yönü ağırlıkta bir edebiyat tarzı benimsemişti. Edebiyat dili
olarak Millî Edebiyat akımına karşı çıktı ve edebiyatta batılılaşma konusunda
Tevfik Fikret ile çatışmıştır.
Eserleri
1. Safahat Birinci Kitap : İçinde 44 manzume vardır.
Toplamı 3 000 dize kadardır. Konularını toplumun acı çeken çeşitli
kesimlerinden, hürriyet, istibdat gibi siyasal olaylardan, şairin mistik
duygularından ve bu dünyevi vazifelerden almaktadır.
2. Safahat İkinci Kitap : Süleymaniye Kürsüsünde Süleymaniye Camii'ne giden iki
kişinin söyleşilerini içeren bir başlangıçla kürsüde Seyyah Abdürreşit
İbrahim'i konuşturan uzun bir bölümden oluşmaktadır. 1 000 dizedir.
3. Safahat Üçüncü Kitap: Hakkın Sesleri Toplumsal felaketler karşısında
insanları uyarmak için gerçek İslami mesajı yansıtmaktadır. Toplamı 500 dize tutan
10 parça manzumedir. Manzumelerde Akif, partizanlığa, umutsuzluğa, ırkçılığa ve
ateizme çatmaktadır.
4. Safahat Dördüncü Kitap: Fatih Kürsüsünde İki arkadaşın Fatih yolundaki
konuşmalarını içeren bir bölümle, Fatih Camii Kürsüsü'ndeki vaizin konuşması
olarak verilen uzunca metni içermektedir. 1 800 dizedir. Toplumsal ve siyasal
bir yergidir. Tembellik, gerilik ve batı mukallitleri hedef alınmıştır.
5. Safahat Beşinci Kitap: Hatıralar Tümü 1 600 dizedir. Manzumelerde toplumsal
felaketler karşısında Allah'a yakarılmakta, İslamiyeti gerektiği gibi ve geri
kaldığı için tembel halk ve aydınlar suçlanmakta, Akif'in gezdiği yerlerdeki
izlenimleri anlatılmaktadır.
6. Safahat Altıncı Kitap: Asım 2 500 dizelik tek parçadan meydana gelmektedir.
Savaş vurguncuları, köylülerin durumu, geçmişe bakış anlayışı, eğitim-öğretim,
medrese, ırkçılık, batıcılık, gençlik gibi birçok konu üzerinde durmakla
birlikte, Akif'in gerçek görüşünü temel alır. Hocazade(Akif) ile Köse İmam
arasında karşılıklı konuşmalar biçiminde geliştirilmiştir.
7. Safahat Yedinci Kitap: Gölgeler Akif'in 1918-1933 yılları arasında
yayımlanmış manzumelerini içermektedir. Bunların toplamı bir kısmı kıta olmak
üzere 41'dir. Manzumelerin üçü ayet yorumu olarak kaleme alınmıştır. Yazdıkları
dönemin Akif üzerindeki etkilerini yansıtmaktadır.
8. "Son Safahat" : Ölümünden sonra, damadı Ömer Rıza Doğrul
tarafından Akif'in basılmamış şiirleri bir araya getirilerek bu ad verilmiş ve
1943'teki toplu basımın sonuna konmuştur. 16 manzumedir ve birçoğu kıtadır.
Safahat'ın daha sonraki basımlarında "Son Eserleri" başlığı altında
verilmiştir. M.Ertuğrul Düzdağ'ın tertip ettiği 8. Basımda bunlara 11 yeni
manzume eklenmiştir.
9. Safahat (Toplu Basım) : 6 Safahat'ın ve Son Safahat'ın yeni harflerle toplu
basımıdır. Ömer Rıza Doğrul tarafından basıma hazırlanmış, bir mukaddime,
indeks ve önsöz konulmuştur.
NESİRLER
1. "İttihat yaşatır, Yükseltir, Tefrika Yakar Öldürür" Mehmet Akif
ile Aksekili Ahmet Hamdi Bey'in, İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin Şehzadebaşı
Kulübü'nde yaptıkları birer konuşma "Mev'aziz-I Diniye Birinci Kısım"
adıyla bastırılmıştır.
Buradaki 54-60. Sayfalar Mehmet Akif'in konuşmasını kapsamaktadır.
2. Kastamonu'da Nasrullah Kürsüsü'nde Akif'in Kastamonu Nasrullah Kürsüsü'nden
yaptığı konuşmasıdır. Akif, Sevr Anlaşması'nı anlatmaktadır.
3. Kur'an'dan Ayetler ve Nesirler Üç bölümlük eserin birinci bölümünde Kur'an
Tefsirleri, ikinci bölümde Milli Mücadele döneminde yazılmış üç tefsiri ile
Kastamonu ve ilçelerindeki vaazları üçüncü bölümde ise edebiyat yazıları,
hasbihalleri yer almaktadır.
4. Mehmet Akif Ersoy ( Safahat ve İstiklal Marşı Şairi), Kur'an -I Kerim'den
Ayetler (Meal-Tefsir)- Mev'izeler (Balkan Harbi'nde-Milli Mücadele'de)
Hazırlayan: Suat Zühtü Özalp. Birinci kısımda Akif'in yorumladığı ayetlerin
Kur'an yazısı ve Latin harfleriyle okunuşu, meali ve tefsiri veriliyor.
Bunların sayısı 32'dir. İkinci kısım da sekiz konuşma vardır. Bunlardan üçü
Balkan Savaşı yıllarında yapılmıştır. Zağanos ve Nasrullah Camiileriyle
Kastamonu ve ilçelerindeki konuşmalarından oluşur.
5. Mehmet Akif, İstiklal Marşı Şairimizin İstiklal Harbindeki Vaazları
Hazırlayan: Hasan Boşnakoğlu
6. Babanzade Ahmet Naim, Profesör Abbas Mahmut Akkad, Mehmet Akif: İman ve
Ahlak
Hazırlayan: Süleyman Fahir
7. Mehmet Akif Ersoy Hutbeler, sadeleştiren Maruf Evren
KİTAP OLARAK BASILAN ÇEVRİLER
1. Müslüman Kadını Mısırlı Ferid Vecdi'den tercüme edilmiştir.
1. Hanoto'nun (Hanotaux) Hücmuna Muhammed Abduh'un İslami Müdeafaası Fransız
Dışişleri Basanlarından Hanotaux, yazdığı bir makalede, İslamın medeniyeti
kabule elverişli olmadığını ileri sürmüş, Muhammed Abduh da buna bir cevap
vermiştir. Akif'in bu çevirisi, daha sonra kitap haline getirilmiştir.
3. İçkinin Hayat-I Beşerde Açtığı Rahneler Abdülaziz Çaviş'ten çevrilmiştir.
4. Anglikan Kilisesi'ne Cevap Abdülaziz Çaviş'ten tercüme edilmiştir. Kitap
ayrıca "Hazreti Ali'nin Bir Devlet Adamına Emirnamesi" adıyla da
Mehmet Akif'in çevirisinden yayımlanmıştır.
5. Mehmet Akif Külliyatı Hazırlayan İsmet Hakkı Şengüler. Akif'in çevirilerine
ayrılmıştır.
DİĞER ÇEVRİLER
1. Orani (Kamil Flamaryon'dan)
2. Hadika-i Fikriyye (Ferit Vecdi'den)
3. Müslümanlıkla Medeniyet (Ferit Vecdi'den)
4. Medeniyet-i İslamiye Tarihi'nin Hataları (Şiblinnumani'den) Corci Zeydan
tarafından yazılan Medeniyet-i İslamiye Tarihi adlı eserin hatalarını göstermek
amacıyla Hintli Şiblinnumani'nin yazdığı eserlerdir.
5. Asr Suresi Tefsiri ( Muhammed Abduh'dan)
6. Alemi İslam: Hastalıkları ve Çareleri ( Abdülaziz Çaviş'ten)
7. Müslümanlık Fikir ve Hayata Neler Bahşetti? ( Abdülaziz Çaviş'ten)
8. Kavmiyet ve Din, İslam ve Medeniyet ( Abdülaziz Çaviş'ten)
9. Esrar-ül Kur'an (Abdülaziz Çaviş'ten) Bu eserin çoğu bölümünü Mehmet Akif
Ersoy tercüme etmiştir.
10. İslamlaşmak (Sait Halim Paşa'dan) Fransızcadan çeviridir
Yorumlar
İçerik yoruma kapalıdır.
|
|
