Mehmet Emin Yurdakul / Hayatı
(1869-1944)
Türk, Şair. Ulusçu, halkçı görüşleri savunduğu şiirleriyle Milli Edebiyat
akımının öncü şairleri arasında yer almıştır.
13 Mayıs 1869'da İstanbul'da doğdu, 14 Ocak 1944'de aynı kentte öldü. Beşiktaş
Askeri Rüştiyesi'ni bitirdikten sonra bir süre Mülkiye Mektebi'nin idadisinde
okudu. 1887'de Babıâli Sadaret Dairesi Evrak Odası'nı aylıksız kâtip olarak
atandı. 1899'da Hukuk Mektebi'ne başladı. öğrenimini ABD'de tamamlamak üzere
okuldan ayrıldı. Ancak bu isteği gerçekleşemedi. Memurluk yaşamına döndü.
ittihat ve Terakki Cemiyeti'ne girdi. şiirlerinde dile getirdiği düşünceler,
yansıttığı gerçekler saray tarafından kuşkuyla karşılandığı için 1907'de
Erzurum rüsumat nazırlığına gönderildi. II. Meşrutiyet sonrası 1909'da bahriye
müsteşarlığına, bu görevi istemeyince de Hicaz valiliğine atandı. Bir yıl sonra
Sivas valiliğine getirildi. Ancak çalışması engellenince, üç ay sonra bu
görevinden de ayrılarak İstanbul'a döndü. Türk Ocağı'nın kurucuları arasında
yer aldı, derneğin başkanı oldu. çıkarılan Türk Yurdu dergisinin de
sorumluluğunu üstlendi. İttihat ve Terakki yönetimiyle arası açılınca Erzurum
valiliği göreviyle 1911'de İstanbul'dan uzaklaştırıldı. Ertesi yıl da emekliye
ayrılmak zorunda bırakıldı. 1913'te Musul milletvekili seçildi. Halide Edip,
Köprülüzade Fuat ve Hamdullah Suphi ile birlikte Hars ve ilim Heyeti üyeliğinde
bulundu. Milli Türk Fırkası'nın kurucuları arasında yer aldı. I. Dünya Savaşı
sonunda İstanbul işgal edilince, 1921'de Anadolu'ya geçti. Atatürk tarafından
ilgiyle karşılandı. Antalya, Adana, İzmir yörelerinde dolaşarak halkın ve
ordunun manevi gücünü arttırıcı konuşmalar yaptı, Şebinkarahisar, Urfa ve
İstanbul milletvekili seçilerek beş dönem meclise girdi.
Mehmed Emin Yurdakul edebiyat yaşamına Servet-i Fünun döneminde başlamıştır.
ılk kitabı Türkçe şiirler ilgiyle karşılanmış, yankılar uyandırmıştır. Dönemin
şiir anlayışı dışında, hece ölçüsünü kullanarak yazdığı şiirlerinde yalın bir
dil kullanmıştır. Türk edebiyatına halk sesini getiren şair olarak
nitelendirilmiştir. Osmanlıcılık ve İslamcılık akımlarına karşı Türkçülük
akımını savunan, bu konudaki düşüncelerini dile getiren öğretici şiirler
yazmıştır.
Şiirde biçim yönünden yenilikler yapmıştır. Geleneksel Türk şiirinde sürekli
kullanılan kalıpların yerine 4+4+4+3=15, 4+4+4+5=17, 4+4+4+7=19 gibi
alışılmışın dışında kalıplar kullanmıştır. Dörtlük geleneğinin dışına çıkarak
üçer, altışar, sekizer dizelik kıtalar kurmuştur. Servet-i Fünun doğrultusunda
Batı'dan gelen sone biçiminde şiirler de yazmıştır.
Halkçı, ulusçu düşünce ve duyguları dile getirmiştir. Toplumsal ve ulusal
konuları işlemiştir. Halkın ve ülkenin gerçeğini, özgürlük istemini
yansıtmıştır. Coşku, umut, yüreklendirme ve öğreticilik, şiirinin belirgin
öğeleri olmuştur.
Şiirin
Ustaları ve Halk Ozanları sayfaları için kaynaklar: Turkedebiyat.net - Antoloji.com - Turkceciler.com - wikipedia.org - ansiklopedikbilgi.com
Yorumlar
İçerik yoruma kapalıdır.
|
